Tekst: Jorgos en Wendy Nikolidakis
Chalkidiki, waarbij de klemtoon op de laatste lettergreep gelegd wordt, is een gebied op het Griekse vasteland in het noorden van Griekenland, ten zuidoosten van de stad Thessaloniki. Ruwweg is Chalkidiki, vanaf Thessaloniki, binnen één tot twee en half uur met de auto te bereiken, dit afhankelijk van de uiteindelijke bestemming. Chalkidiki kun je verdelen in de drie schiereilanden en het vasteland ten noorden van deze drie schiereilanden.
Chalkidiki is vrij onbekend, misschien omdat het geen eiland is en daarom minder tot de verbeelding spreekt, maar als je de drie schiereilanden Kassandra, Sithonia en Agion Oros bezoekt, dan raak je zeker onder de indruk van dit mooie gedeelte van Griekenland, het ziet er op zijn minst paradijselijk uit. Hoewel de drie schiereilanden van boven, vanuit het vliegtuig min of meer op elkaar lijken, zijn ze zeer verschillend van elkaar.
HET SCHIEREILAND KASSANDRA
Kassandra is de eerste poot, zoals men het noemt in Chalkidiki, met andere woorden: het meest westelijk gelegen schiereiland. Komend vanaf Thessaloniki via de autosnelweg, ben je hier al binnen vijfenveertig minuten. De eerste stad op het schiereiland is het historische Nea Potidea. Het is een badplaats met een
mooi zandstrand. Hier lag in de oudheid de stad Kassandra. Het is het smalste punt van het schiereiland en hier heeft Keizer Kassandros een kanaal laten graven en daarachter een lange muur laten bouwen, met aan de uiteinden twee kastelen. De ruïnes van de kastelen zijn nog in het water te zien en de muren, hoewel deels vervallen, staan nog prominent op verschillende plekken in de stad. De wegen op Kassandra zijn erg goed, met betrekkelijk weinig scherpe bochten, je rijdt dus erg comfortabel. Via de oostkant van het schiereiland naar het zuiden kom je veel leuke badplaatsen tegen. Bij Nea Fokea staat de toren uit de middeleeuwen aan zee en direct daarna kom je bij Afytos. Afytos, is een pittoresk dorp dat op een hoogte gebouwd is, met fantastisch uitzicht naar het strand, de Egeïsche zee en het tegenoverliggende schiereiland van Chalkidiki, Sithonia. Het dorp Afytos is ontzettend leuk; de winkeltjes, de cafeetjes, de restaurants, alles past harmonisch bij elkaar. Aan de rand van de steile helling loopt een weg naar verschillende restaurants naast elkaar, die een panoramisch uitzicht aan hun gasten bieden. Het is hier sprookjesachtig mooi.
Twee kilometer ten zuiden van Afytos ligt Kallithea en dit is de plaats waar het uitgaansleven van Kassandra tot bloei komt. Veel cafés, bars en discotheken zorgen voor grote drukte, vooral in de maanden juli en augustus. Ook hier in Kallithea is het strand prachtig en zijn er veel watersportvoorzieningen. Meer naar het zuiden toe, liggen erg leuke stranden. Sommige stranden zijn erg rustig en verlaten, andere liggen weer bij badplaatsen en zijn iets drukker. Zo zijn er de stranden bij Kriopigi, Polichrono, Chaniotis en Pefkochori. Chaniotis verdient hier een speciale vermelding, want het heeft een erg mooi zandstrand met een heerlijk centrum, waar veel terrasjes en winkeltjes zijn. Ten zuiden van Pefkochori liggen een aantal fantastische stranden, maak zeker een stop bij Golden Beach. Het is, zoals de naam al doet vermoeden, een goudgeel zandstrand waarbij de dennenbomen tot aan het strand groeien. Terrasjes heb je er niet, wel is er een “kantina” dit is een soort rijdende snackbar en het strand is van strandstoelen voorzien. Via Paliouri gaan we vervolgens richting de westkust in noordelijke richting. De weg gaat langs verschillende bossen om daarna het traditionele bergdorp Agia Paraskevi te bereiken. Vanaf daar is het een afdaling naar Loutra, wat bronnen betekent. Hier in Loutra ligt de Spa van het dorp, uit de grond komt namelijk warm, naar zwavel ruikend water. Vervolgens rijden we de ietwat rustigere badplaatsen van Nea Skioni en Skala Fourka voorbij om uiteindelijk bij Possidi aan te komen. Possidi is samen met Sani, dat iets noordelijker ligt, de populairste badplaats in het westen van het schiereiland Kassandra. Ook hier zijn veel terrasjes en een mooi zandstrand.
Sani is een bosrijk gebied waar vier resorts het hele terrein hebben opgekocht en superluxe accommodaties hebben neergezet. Er is zelfs een eigen jachthaven waar welgestelde toeristen met hun boot kunnen aanmeren. Helaas is het niet toegankelijk voor mensen van buiten, je kunt niet zomaar op het strand komen. Achter de resorts op de heuvel is een groot bos waar rijke mensen villa’s in het bos hebben.
HET SCHIEREILAND SITHONIA
Sithonia is het middelste schiereiland van Chalkidiki. Het grote verschil met Kassandra, is dat het hier veel rustiger is, maar dat wil zeker niet zeggen dat het minder mooi is, integendeel; dit schiereiland is beeldschoon. Komend vanuit Thessaloniki of Kassandra, passeren wij meerdere grote zandstranden bij Gerakini, Psakoudia, Vatopedi en Nikiti. Vervolgens rijden we naar de oostkust om vanaf het kustplaatsje Ormos Panagia naar het zuiden te trekken. Zoveel mooie zandstranden, zoveel mooie baaitjes, dit houd je niet voor mogelijk en dan de schitterende turquoise zee. Het is volkomen begrijpelijk waarom Bratt Pitt en Angelina Jolie, afgelopen zomer hier met een luxe jachtboot enkele dagen doorbrachten. Vourvourou is de populairste plaats aan de oostkust. Bij dit kleine dorp liggen prachtige zandstranden. Tegenover Vourvourou liggen negen kleine eilandjes die het plaatje compleet maken. Het eilandje Diaporo is het grootste en het meest bezochte eiland. Aan de mooie grote baai gaan dagelijks veel jachten en toeristenbootjes voor anker. Het zijn niet alleen de mooie zandstranden en de turquoise zee die hier oogverblindend zijn; erachter prijkt de berg Itamos die bezaaid is met dennenbomen die tot aan de stranden reiken. Itamos is de hoogste berg op Sithonia en is erg populair bij wandelaars, er zijn verschillende mooie wandelroutes.
Langs de weg naar Kalamitsi, dat in het zuiden van Sithonia ligt, kom je adembenemende zandstranden en bossen tegen, prachtig. Bij de dorpen Sarti en Sykia liggen meerdere kleinere baaitjes met leuke verscholen strandjes. In deze streek zijn ook vele campings die op idyllische plekken liggen. Het feit dat Chalkidiki op het vasteland ligt, heeft ervoor gezorgd dat veel toeristen met een camper, caravan of vouwwagen naar deze buitengewoon mooie streek op vakantie komen. Nadat we Kalamitsi in het zuiden van Sithonia hebben bereikt, rijden we via de westkust van Sithonia richting noorden. Ook hier zijn het de dennenbossen die de boventoon voeren. De volgende stop is bij Porto Koufo. Porto Koufo ligt in een grote, ingesloten baai, waar boten veilig kunnen aanmeren. Het lijkt eerder op een meer dan op een zee. Het water is hier erg diep en men beweert dat hier tijdens de Tweede Wereldoorlog duikboten een veilige plek zochten. In de baai van Porto Koufo is een klein haventje en daar ligt ook het dorp. Bij het dorp aan de haven zijn vele visrestaurants, dit is logisch want de inwoners houden zich vooral met de visserij bezig. Via het historische Toroni met haar mooie zandstrand, rijden we naar Porto Karras, de wereld van Giannis Karras. Dit gebied is maar liefst 17.630 hectaren groot. Eeuwenlang was het eigendom van de kloosters van Athos. Eind jaren ’60 kwam het gebied in handen van de ondernemer Giannis Karras, die een ware revolutie ontketende op toeristisch vlak. Binnen drie jaar veranderde hij de natuur; hij plantte grote bossen, vijfenveertigduizend olijfbomen en op bijna vijfduizend hectare grond liet hij diverse soorten wijngaarden herrijzen. Op dit reusachtige terrein zette hij de modernste wijnfabrieken neer die jaarlijks 2,5 ton wijn produceren. Ook liet hij een privé jachthaven en drie luxe resorts neerzetten. In de jachthaven is plaats voor 315 boten. Op het terrein bevinden zich golfbanen, voetbalvelden, tennisbanen, kilometerslange uitgestippelde wandelpaden tot in de groene bergen die achter het resort liggen en natuurlijke zijn er de schitterende zandstranden.
Twee kilometer ten noorden van Porto Karras ligt Neos Marmaras, een groot vissersdorp dat door Griekse vluchtelingen uit Turkije is gesticht. Ook hier zijn veel visrestaurants. Vanaf Neos Marmaras loopt een kronkelige weg tussen olijfbomen en dennenbomen de bergen in. Hierboven ligt één van de meest traditionele dorpen van het schiereiland, Parthenonas. Het is meer
dan de moeite waard om hier naartoe te gaan. De auto kun je op een klein pleintje parkeren, waar een oude traditionele kerk staat en een monument. Rond het pleintje zijn een aantal winkels en een taverna met uitzicht op zee. Tegen de hellingen zijn pittoreske huisjes, smalle met stenen geplaveide steegjes te midden van platanen, olijfbomen en dennenbomen. Het dorp is cultureel beschermd, alles wat gebouwd wordt, moet in de oude oorspronkelijke stijl gebeuren.
De kaart / landkaart van Chalkidiki
HET SCHIEREILAND AGION OROS (MOUNT ATHOS0
Agion Oros, ook wel bekend als de Heilige berg Athos of Mount Athos is het derde schiereiland van Chalkidiki, de meest oostelijk gelegen poot. Agion Oros is uniek in de wereld. Ten zuiden van de badplaats Ouranoupolis, begint een Monastische staat. Athos heeft een autonome status binnen de grenzen van Griekenland, maar valt op financieel vlak buiten de Europese Unie. Verantwoording wordt enkel rechtstreeks afgelegd aan het Oecumenisch patriarchaat van Constantinopel (Istanboel). Athos is indrukwekkend. De boot gaat vanaf Ouranoupolis naar Dafni, de haven van het klooster. Agion Oros wordt “de tuin van de Heilige Moeder Maria” genoemd en de toegang is helaas voor vrouwen verboden. Vrouwen kunnen het schiereiland alleen met toeristische bootjes vanaf een afstand bekijken.
Op Athos bevinden zich twintig kloosters van de Orthodoxe Kerk en elk van deze kloosters heeft een eigen grondgebied. De meeste kloosters zijn Grieks-Orthodox, toch zijn er kloosters met andere nationaliteiten bijvoorbeeld Russisch, Servisch en Bulgaars. Het is een vreemd gevoel om een groot gebied te bezoeken waar geen vrouw te bekennen is. Bij het instappen op de boot zie je alleen maar mannen, allemaal monniken, priesters en pelgrims. De tocht naar het haventje van Dafni duurt drie uur, de boot maakt tussenstops bij diverse kloosters. Het zijn prachtige kloosters die te midden van een prachtige groene natuur liggen, werkelijk buitengewoon indrukwekkend. In Dafni komen boten vooral uit Ouranoupolis, maar ook uit Ormos Panagias in Sithonia. Het ligt onderaan een helling, hier bevinden zich onder andere een douanepost, een politiepost, een café, een aantal winkeltjes en een aantal opslagplaatsen. Vanaf hier vertrekken de bussen naar o.a. de hoofdplaats Karyes en vanaf daar naar meerdere kloosters. Om hier te komen dient men eerst een verblijfsvergunning (diamonitirion) aan te vragen. Dat is een soort visum die verplicht is en die aangevraagd kan worden via het Athos Consulaat in Thessaloniki. Hier betalen de Orthodoxen ongeveer 25 Euro voor, de nietOrthodoxen betalen 35 euro. Men mag dan maximaal vier dagen hier verblijven. Je verblijft dan in een klooster of in een van de dorpsgemeenschappen, je eet dan met de monniken mee en slaapt in kloosters. De kloosters zijn erg oud, sommige zijn méér dan duizend jaar oud. Als je een klooster binnenwandelt, waan je je in de middeleeuwen. De kloosters zijn zelfvoorzienend, alle monniken hebben diverse werkzaamheden. Sommige zijn landbouwer, andere zijn wijnboer, postbode etc. Ze proberen zoveel mogelijk hun eigen voedsel te produceren.
Mijn verblijfsplaats was bij monniken die wijn verbouwden, bij Mylopotamos, een schitterend gebied in de groene natuur en veel wijngaarden. De wijn die hier wordt geproduceerd, wordt buiten Agion Oros verkocht en zelfs geëxporteerd naar het buitenland. Op die manier heeft de gemeenschap inkomsten en kan zichzelf onderhouden.
Agion Oros bestaat niet alleen uit de kloosters en de Monastische gemeenschap. Vanaf Ouranoupolis en ten noorden van Ouranoupolis bevindt zich een groot toeristisch gebied met mooie zandstranden, dorpen en veel luxe hotels. Het pittoreske Ouranoupolis is erg populair en de stranden zijn hier bijzonder mooi. In Ouranoupolis zijn vele restaurants, maar restaurant KRITIKOS is een aanrader. Hier zijn zowel luxe vijfsterren hotels als meer betaalbare accommodaties.
Via Ouranoupolis rijden we richting de badplaats Ierissos, aan de oostkust van Chalkidiki. Een opvallend fenomeen aan het strand van Ierissos zijn de eigenaardige rotsen die in het water aan het strand liggen en die de Grieken Kakoudia noemen. In Ierissos, dat ook weer een schitterend strand heeft, zijn veel hotels en appartementen, winkels, restaurants en allerlei leuke terrassen te vinden. Ook is er een haventje waar vandaan allerlei bootjes dagtrips organiseren naar de oostelijke kust van de Heilige Berg Athos en richting Olympiada, een erg leuk vissersdorp in het noordoosten van Chalkidiki. Volgens de traditie zou Olympiada de naam gekregen hebben van de moeder van Alexander de Grote die zo heette en naar dit gebied was verbannen. De afstand tot Ierissos bedraagt ongeveer 35 kilometer. Olympiada is een toeristisch gebied met veel hotels, campings en mooie stranden.
Op minder dan een kilometer van Olympiada bevindt zich Oud Stageira. In Oud Stageira is de beroemde Griekse filosoof Aristoteles geboren. Oud Stageira ligt op een klein schiereiland op de top van een heuvel. Dit mooie schiereiland noemen de Grieken Liotopi wat letterlijk “zonneplaats” betekent. In Oud Stageira zijn de oude muren te zien en allerlei archeologische ruïnes. Het uitzicht vanaf hierboven is prachtig. Wanner je vanuit Olympiada richting Thessaloniki gaat kom je enkele leuke traditionele dorpen tegen. Een prachtig dorp is Arnaia; dit ligt prachtig in een groen gebied met dennenbomen. Ten noorden van dit dorp, ligt de mooie vallei met daar tegenover de bossen van het groene Dervenikos gebergte. Wat Arnaia heel aantrekkelijk maakt zijn de huizen die in Macedonische stijl zijn gebouwd en de met stenen geplaveide straatjes en steegjes. De huizen zijn erg kleurrijk. Een kleur die opvallend veel gebruikt wordt om de huizen te schilderen is paars. Ze zijn allen van grote stenen gebouwd en hebben vaak houten balkons. Er is een mooi dorpsplein met leuke cafés en restaurants. In Arnaia zijn geen grote hotels, wel tal van leuke herbergen waar men kan overnachten en waar men kan eten. Zelf logeerde ik in de herberg Mitsiou, een oud herenhuis uit 1812 dat helemaal is gerenoveerd. Een andere leuke herberg is de herberg Alexandrou. Ook deze herberg was vroeger een oud herenhuis maar is nu een leuke verblijfplaats met een goed restaurant. Hier bestel je de lekkere lokale worsten, de paddenstoelen, de plaatselijke feta en de prima lokale wijn. Een erg goed restaurant ligt beneden aan het dorp in het bos bij het park; dit restaurant heet Bakatsianos, hier werkt een Griekse kok die lang in Brussel heeft gewoond en zowel Frans als Nederlands spreekt.
Wil je Chalkidiki goed verkennen, dan heb je minstens een week per schiereiland nodig. Hoewel Chalkidiki op het vasteland ligt, heeft elke “poot” de uitstraling en sfeer van een Grieks eiland. De variëteit en de groene natuur zijn maar enkele pluspunten van het gebied. Alle ingrediënten voor de meest veeleisende toerist zijn hier aanwezig; of je nu wilt wandelen of van stranden en watersporen houdt of van cultuur en natuur houdt of van kloosters en religieuze cultuur, alles is in Chalkidiki te vinden.
Meer informatie over Chalkidiki vindt u op:
www.grieksegids.nl/macedonie/chalkidiki.php en op www.grieksegids.nl/macedonie/chalkidiki.php
Bekijk ons filmpje over Noordwest macedonie op: https://www.grieksegids.tv/film-video/videofilm-west-centraal-macedonie.php
Meer informatie over Macedonië vindt u op:
www.grieksegids.nl/macedonie
www.grieksegids.be/macedonie
Met dank aan:
www.visit-halkidiki.gr
www.halkidiki-hotels.gr
www.mountathosarea.org
www.bluebayhotel.com.gr
www.portocarras.com
www.direntacar.gr
en Pavlos Kerasavopoulos, voorzitter van de federatie van Griekse gemeenschappen in Nederland.